Leefstijl

Leefstijl in de psychiatrie

Er is de laatste jaren een sterke toename van aandacht voor en onderzoek naar leefstijl in de psychiatrie. Net als binnen de zorg in het algemeen ligt een belangrijke oorsprong hiervan in de invloed van leefstijlfactoren op de lichamelijke gezondheid. Nog steeds hebben mensen met een psychiatrische aandoening – ongeacht diagnose – een anderhalf tot tweemaal hoger risico op leefstijl-gerelateerde somatische ziekte zoals hart- en vaatziekten en diabetes. Deze aandoeningen zijn de belangrijkste oorzaak van het hogere risico op vroegtijdig overlijden en de aanzienlijk verkorte levensduur vergeleken met mensen zonder psychiatrische aandoening. Leefstijlfactoren zoals beweging, voeding, roken en slaap spelen hierin een belangrijke rol.

Wat het onderwerp leefstijl voor de psychiatrie echter extra relevant maakt, is dat er een steeds meer onderbouwing is voor de rol van leefstijlfactoren in het ontstaan, in stand houden en al dan niet verbeteren van klachten bij een scala aan psychiatrische aandoeningen. Dit maakt dat de aandacht voor en inzet op leefstijlfactoren in de psychiatrie een tweeledig effect kan hebben. Het thema leefstijl heeft daarom veel potentieel voor gezondheidsverbetering binnen de psychiatrie. Het feit dat een ongezondere leefstijl in de geestelijke gezondheidszorg oververtegenwoordigd is laat zien dat er nog een wereld te winnen is.

Deze pagina

Op deze pagina beogen we een overzicht te geven van relevante en behulpzame bronnen. Mede door de toegenomen maatschappelijke aandacht voor preventie en leefstijl, zowel binnen als buiten de zorg, is leefstijl bij uitstek een onderwerp dat onderhevig is aan verschillende nieuwe ontwikkelingen, belangen en opinies. Op deze pagina kunt u hoge kwaliteit en afgewogen kennis vinden in de vorm van peer-reviewed state-of-the-art overzichtsartikelen, kennisbundelingen en artikelen, en (inter)nationale beleidsstukken. Hierin ligt de focus vooralsnog op beweging, voeding, roken en slaap, als leefstijlgedrag met grote impact op zowel geestelijke als lichamelijke gezondheid bij mensen met een psychiatrische aandoening.

• Themanummer Leefstijl - Tijdschrift voor Psychiatrie

  Onderwerpbrede Nederlandstalige bundeling van wetenschappelijke kennis over de rol van leefstijl bij psychische klachten en psychiatrische aandoeningen. Naast de stand van zaken rondom beweging, voeding, roken en slaap, is o.a. aandacht besteed aan ervaringsverhalen, ethische vraagstukken, zingeving, belangrijke factoren bij het invoeren van meer leefstijlgerichte preventie en behandeling, en een interview met Staatssecretaris Paul Blokhuis. Open online toegankelijk.

• Themanummer over leefstijlpsychiatrie (Frontiers in Psychiatry)

  Bundeling van 19 artikelen gerelateerd aan leefstijl in de psychiatrie

• Blauwdruk over lichamelijke gezondheid bij psychiatrische aandoeningen

  Geeft een omvangrijk overzicht van recente kennis over lichamelijke gezondheid bij psychiatrische aandoeningen, inclusief de rol van leefstijl. Bespreekt uitgebreid betrokken factoren, mogelijke interventies en richting voor de toekomst

• Een overzichtsartikel over "Leefstijlpsychiatrie"

  Geeft een omvangrijk overzicht van recente kennis over de rol van beweging, roken, voeding en slaap in de preventie en behandeling van psychiatrische aandoeningen

• European Psychiatry Association guidance on physical activity as a treatment for severe mental illness

• Health benefits, safety and costs of physical activity interventions for mental health conditions

• Nutritional psychiatry: towards improving mental health by what you eat

• Expanding collaborative care: integrating the role of dietitians and nutrition interventions in services for people with mental illness

• Kennissynthese: wat is de relatie tussen voeding en psychische gezondheid?

• Smoking cessation for people with severe mental illness (SCIMITAR+)

  Een veelbelovende succesvolle stoppen met roken aanpak voor ernstige psychiatrische aandoeningen (lange termijn resultaten hier)

• Sleep and mental disorders: A meta-analysis of polysomnographic research

• Sleep therapeutics and neuropsychiatric illness

• The efficacy of meditation-based mind-body interventions for mental disorders: A meta-review of 17 meta-analyses of randomized controlled trials

• Metabolic risk in people with psychosis: no mental health without physical health

  Jojanneke Bruins

• Fatty acids in context: neurometabolic perspectives on depression vulnerability

  Roel Mocking

• Lifestyle interventions in patients with a severe mental illness: addressing self-management and living environment to improve health

  Anne Looijmans

• When you carry the weight of the world not only on your shoulders: factors associating depression and obesity

  Nadine Paans – o.a. over voeding en depressie

• The weight of depression: epidemiological studies into obesity, dietary intake and mental health

  Deborah Gibson-Smith – o.a. over voeding en depressie- en angststoornissen

• Thinking inside the box: changing lifestyle to improve the health status of inpatients with severe mental illness

  Jeroen Deenik

• Keep quality in mind: antipsychotics, aggression and smoking in patients with a psychotic disorder

  Jentien Vermeulen

• Physical activity in clinical psychiatry: increasing exercise in major depressive disorder and prevalence of sedentary behaviour in severe mental illness

  Frank Kruisdijk

• WHO lifestyle recommendations for physical health in adults with severe mental disorders

• Advies gezondheidsraad integrale zorg voor mensen met lichamelijke en psychische aandoeningen