Wat is mijn gender?
22 februari 2024 • Alice Shortcake1 • TRAUMA
Lily vermoedde al vroeg dat ze eigenlijk een meisje was, maar de omgeving waarin ze opgroeide reageerde daarop met vijandigheid. Ze werd het doelwit van pesten en kreeg een behandeling die de problemen erger maakte. Alice schrijft over hoe Lily vergat wie ze was opdat ze haar jeugd kon overleven. Haar verhaal maakt duidelijk dat praten over genderidentiteit kinderen niet transgender maakt, maar hen veiligheid biedt te onderzoeken wie ze zijn en daarnaar te leven.
Sur l’Adamant, Een boot vol buitenbeentjes
4 januari 2024 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Op loopafstand van de Notre-Dame ligt in de Seine een oude raderboot afgemeerd. In 2010 zijn de schoepraderen eraf gehaald en werd de boot in een gezamenlijk project met architecten, ggz-medewerkers, en cliënten omgebouwd tot een drijvend dagcentrum voor psychiatrische patiënten. Filmmaker Nicolas Philibert ging er in 2021 met zijn camera aan boord en kwam thuis met ruim 100 uur filmmateriaal. Daar selecteerde hij 100 minuten uit voor de documentaire Sur l’Adamant die, tot veler verrassing, in 2023 de Gouden Beer won op het filmfestival van Berlijn.
Het klimaatmonster in de ogen kijken
30 oktober 2023 • Doortje Kal • BOEKBESPREKING
Het besef dat de klimaatverandering tot grote rampen zal leiden, dat de tijd al heel lang dringt en dat er toch weinig gebeurt, brengt bij velen een schok teweeg. Hoe kun je voorkomen dat je daar gek van wordt? Of voor gek verklaard wordt? Wie is er nu eigenlijk gek of waanzinnig in een wereld die zelf waanzinnig is in haar blinde zelfvernietiging. Wouter Kusters, bij Deviantlezers geen onbekende, schreef een magistraal boek met filosofische beschouwingen over de effecten van deze klimaatveranderingsschok. Doortje Kal las het voor ons.
Multiloog MANIE-FEEST-ATIE
4 oktober 2023 • Redactie • AANKONDIGING
Multiloog organiseert al ruim 25 jaar bijzondere gesprekken over alles wat mensen in het dagelijks leven bezighoudt. Op zaterdag 28 oktober 2023 wordt dit gevierd in Amsterdam. Thema van de dag is ‘verzamelen’ en de lusten en de lasten daarvan. Van de trotse bezitter van een verzameling stripboeken tot de wanhopige verzamelaar die steeds minder ruimte heeft en ontruimd dreigt te worden. De aanwezigen kunnen aan twee Multiloog gesprekken deelnemen, er is een tentoonstelling en een veiling, er zal muziek klinken en natuurlijk is er gelegenheid om elkaar te spreken tijdens lunch en borrel.
Als de nacht maar niet valt
24 september 2023 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Een film over gedragsonderzoek bij mensen met mentale problemen zien we niet elke dag voorbijkomen in de filmtheaters. Dat is meer iets voor de collegezalen van HBO’s of universiteiten. Filmmaker Mark Schmidt weet dit thema echter in een artistiek jasje te steken en de verhalen van respondenten en onderzoekers, de questionnaires en metingen, de computers en laboratoria op een aantrekkelijk manier vorm te geven. Zijn documentaire Als de nacht maar niet valt is wetenschap in een poëtische verpakking.
Op reis door onze binnenwereld
19 september 2023 • Michi Almer • BOEKBESPREKING
Petra de Vries schreef ‘Schatkaarten voor de binnenwereld’: een bijzonder boek. Het is een ervaringsverhaal, een poging een theorie te ontwerpen over onze grotendeels onbekende binnenwereld en een uitnodiging om met deze theorie meer inzicht te krijgen in deze binnenwereld. Dat klinkt pretentieus, maar de auteur stelt zich bescheiden op: ze vertelt haar verhaal en nodigt de lezers uit om de inzichten die ze heeft opgedaan te gebruiken om hun eigen binnenwereld te verkennen.
Mijn grote broer is dood
29 mei 2023 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
“Hoe lang moet ik nog huilen?”, vraagt Gijs zich af halverwege de film ‘Mijn grote broer’. Hij kan er met zijn pet niet bij dat Arie, zijn vier jaar oudere broer, er op oud en nieuw een eind aan heeft gemaakt. Zijn vrolijke, dynamische broer van 22, zijn held is er opeens niet meer. Hoe verdrietig dat is en wat dat met een gezin doet blijkt uit de intieme en aangrijpende documentaire die Mercedes Stalenhoef maakte. Een film die op het Movies That Matter Festival in Den Haag bekroond werd als beste Nederlandse documentaire.
Woelen, wroeten, graven: de nieuwe psychiatrie van onderop
21 maart 2023 • Petra Jorissen • BOEKBESPREKING
‘Kijk naar waar transformatie en innovatie wordt aangeboden, en niet naar verbetering van dezelfde partijen of systemen die al decennia bezig zijn om honderden miljoenen te verbranden in een poging de wachtlijsten weg te krijgen, dat gaat gewoon niet werken! Laten we dat nou erkennen, wat is zo moeilijk?’, aldus Jim van Os, hoogleraar psychiatrie, in een actualiteiten -programma op tv afgelopen november. Uit zijn blik sprak ergernis en lichte moedeloosheid.
Herstelgerichte Van Os had ongetwijfeld de nieuwste publicatie ‘Herstel in beweging’ van Petra Hunsche nog niet onder ogen gehad. Eén enkele blik in de journalistieke verkenning van de nieuwste ontwikkelingen van de strijd om de democratisering van de ggz, zoals Hunsche het boek samenvat, had ongetwijfeld wat van zijn somberte weggenomen.
Petra Jorissen 1950 – 2023
Rolstoelend ggz-redacteur met hart voor buitenbeentjes
24 februari 2023 • Aartjan ter Haar • IN MEMORIAM
Op 30 januari overleed Petra Jorissen. Zij was vele jaren redactielid van Deviant en schreef prachtige columns en artikelen. Petra werd geboren met een dwarslaesie. Zij wees ons op het belang van disability-studies en op wat mensen met een fysieke beperking en mensen met een psychische makke gemeen hebben en verbindt: stigma, niet serieus genomen worden en dreigende uitsluiting. Petra had veel humor en een enorme levenskracht. Vele malen was haar voorspeld dat ze, gezien haar lichamelijke toestand, niet oud zou worden, en ze had veel te stellen met haar lijf, maar daar hoorde je haar weinig over.
Oud-redactielid Aartjan ter Haar sprak op de bijeenkomst waar we afscheid namen van Petra:
Samen uit de schaduw
1 februari 2023 • Henk Maurits • FILMRECENSIE
Uit de schaduw durven stappen en ervoor uitkomen dat je een psychisch probleem hebt. Filmactrice Hanna Verboom nam die stap in 2021 met de korte film Uit de schaduw, waarin ze vertelt dat ze al twintig jaar een bipolaire stoornis heeft. Daar heeft ze nu een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd door ook haar jongere broer Juda erbij te halen, die eveneens een stemmingsstoornis heeft. In de documentaire Samen uit de schaduw, die op “Blue Monday” in première ging, zien we wat dat voor hen beiden betekent.